Page 101 - Dârülmülk Konya Dergisi 2023 1. Sayı

KARAMANOĞULLARI’NIN SON EMİRİ:

PİR AHMED BEY

NURİ KAYA

Pir Ahmed Bey, Karamanoğlu Beyliği’nin son çocukların annesi, Osmanlı Sultanı
şehzadelerindendir. Ona dair mâlûmatımız Çelebi Mehmed’in kızı ve II. Mehmed’in
genel olarak Osmanlı kroniklerine (Fatih) halası olan İl-Aldı Hatun’dur. Bu
dayanmaktadır. Bu nedenle hayatı ile bakımdan Pir Ahmed Bey’in Osmanoğulları
ilgili bilgilerimiz siyasî tarih ve Osmanlı sülâlesi ile akrabalığı mevcuttur. İbrahim
Devleti’ne karşı yürüttüğü mücadeleler ile Bey hastalandığında büyük oğlu İshak
sınırlı kalmıştır. Ayrıca bu bilgilerin Osmanlı Bey’i veliaht ilân etmiş, ancak babasının
kaynaklarına dayanması nedeniyle olayların hastalığının ağırlaşması üzerine tahtı ele
Osmanlı penceresinden anlatıldığı da almak için harekete geçen Pir Ahmed Bey,
unutulmamalıdır. Bu yazımızda söz konusu diğer kardeşlerinin ve Konya’daki ileri
kroniklerden hareketle Pir Ahmed Bey’in gelenlerin de desteğini alarak Konya’yı ele
siyasî hayatı ve mücadelesi ile ilgili bilgilerin geçirmiş ve hükümdarlığını ilân etmiştir.
verilmesi amaçlanmıştır. İbrahim Bey, Gevele kalesinde vefat etmiş

Pir Ahmed Bey’in yaşadığı dönem, (1464), bunun üzerine cenazesi Karaman’da
Anadolu’da Türk devletleri arasında yaptırmış olduğu medresenin bitişiğine
siyasî hesaplaşmaların yaşandığı ve bu defnedilmiştir. Veliaht İshak Bey ise Silifke
coğrafyada Türk dünyasının kaderinin bölgesine yerleşerek Pir Ahmed Bey ile
şekillendiği bir dönem olarak bilinmektedir. taht mücadelesine tutuşmuştur. Böylece
Karamanlı-Osmanlı mücadelesi her ne bu dönemde Karaman Beyliği fiilen ikiye
kadar Osmanlı Devleti’ni dış siyasette ayrılmıştır. Yapılan mücadeleler neticesinde
zayıflatmış olsa da Karamanoğlu Beyliği Pir Ahmed Bey karşısında tutunamayacağını
özellikle Osmanlı Devleti öncesi dönemde anlayan İshak Bey, ittifak oluşturma
Anadolu’nun Türkleşmesine verdiği katkı amacıyla önce Memlük Devleti’nden yardım
ile tanınmaktadır. Hem Moğollara karşı istemiş, aradığı desteği bulamayınca çareyi
yürüttükleri mücadele hem de Türkçeyi Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan’a
resmî dil olarak kabul etmeleri bunun en sığınmakta bulmuştur. İshak Bey, Uzun
güzel örneklerindendir. Hasan’a her bir kardeşini mağlup etme
karşılığında bin flori vermeyi vaat etmiştir.
Pir Ahmed Bey, Karamanoğlu İbrahim
Bey’in yedi oğlundan birisi olarak dünyaya Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan,
gelmiştir. Bunlar; İshak, Pir Ahmed, öteden beri Anadolu iç işlerine müdahale
Kasım, Karaman, Alâüddin, Süleyman, etmek istediği için İshak Bey’den kendisine
Nûre Sofi’dir. İshak Bey’in annesi bir gelen yardım teklifini fırsat bilmiş, Sivas
cariye iken Pir Ahmed Bey dahil diğer üzerinden Karaman ülkesine girerek,