Page 31 - Dârülmülk Konya Dergisi 2023 1. Sayı
P. 31

KONYA’NIN VÜCUT BULUŞU



             HASAN BAHAR






             Erken Çağlarda Konya                        Bu süre içinde askerlerini denetler. Kilikya
                                                         Kraliçesi Epyaksa’nın da yer aldığı bu
             “Bu duvarlar yükselen ve yayılan sulara     denetleme sırasında onun da izlediği bir
             ve koşan atların kuvvetlerine karşı koyan   askeri bir tatbikat gösterisi düzenler. Buradan
             bir çevredir. Fakat fırtınanın kararttığı bir   Konya’ya üç günlük bir yürüyüşle 20 fersenklik
             havada acil yardım bekleyenlere karşı değil”.  bir yolla ulaşılır. Ksenophon Konya’dan
             (Mesnevi’den Sarre 1998,56).                Frigya’nın son kenti Ikonion olarak söz ettiği
                                                         Konya’da Kyros’un ordusunun üç gün kaldığını
             Konya’nın Adı                               ve sonra otuz fersenklik bir yolla, beş günlük
                                                         Lykaonia yolculuğundan söz eder. Ayrıca,
             Konya ilk kez Hitit metinlerinde İkkuwania   burasının düşman bir ülke olmasından dolayı
             olarak söz edilmektedir (Del Monte 1992).   Kyros’un ordusu tarafından yağmalanmasına
             Luvice olduğu kabul edilen bu adın kelime   izin verdiğini ekler. Daha önce yolculuk
             anlamı bilinmiyor. Hititlerden sonra        boyunca görülmemiş, alışılmamış bu durum
             Konya’dan ilk söz eden kişi Pers Prensi Genç   Lykaonia olarak adlandırılan Konya Ovası
             Kyros’un ordusunda bulunan Ksenophon        ve güneyinde henüz Pers egemenliğinin tam
             olmuştur. Ksenophon Ikonion olarak söz      sağlanamadığı anlaşılıyor.
             ettiği Konya’nın Frigya’nın son kenti olarak   Yunan ve Latin dillerinde İkonion, İkonium
             söz eder (Anabasis I.2.19-22):
                                                         ve İkonya gibi değişimlere uğrayan bu adı
             Pers dönemi Lidya Satrabı bulunan Pers      Araplar Koniya biçiminde kullanmışlardı.
             prensi genç Kyros’un Pers başkentindeki     Eski bir Yunan efsanesi, adını Perseus’un
             taht mücadelesi için büyük bir ordu ile     yerli nüfusu yendiği “eikon” (görüntü) veya
             MÖ. 401 yılında sefere çıktığında Konya’ya   “Gorgon’un (Medusa’nın) başı”na bağlamıştır.
             uğramıştır. Konya’dan Frigya’nın son kenti   Şehir daha sonra Gorgon’un (ἀπεικόνισμα)
             İkonion olarak söz etmiştir. Lidya satraplık   tasvirine sahip olduğu için adını Ikonion
             merkezi Sardes’ten başlayarak Clenai        olarak değiştirmiştir. Bu nedenle Stephanus
             (Dinar), Mysia’nın son kenti olarak yerini   Byazantius ve bazı Bizanslı yazarlar bu
             bilmediğimiz Çanak Çömlek Pazarı Şehri      adın bazı sikkelerde de bulunan bir form
             (Çay civarı olmalı?), Pers ordusu Konya     olan Eikonion olarak yazılması gerektiğini
             coğrafyasına girdiğinde Tymbrion şehri ve   ileri sürmüşlerdir. Bazı tarihçiler bu Yunan
             oradaki Midas Pınarı (Kirazlıbahçe’deki pınar  efsanesinden hareketle Konya adı için “Putlar
             olmalı?), Tyriaion (Ilgın)’a ulaşır ve orada üç   Şehri” anlamında yanlış bir değerlendirme
             gün konaklar.                               yapmaktadırlar.
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36