Page 120 - Dârülmülk Konya Dergisi 2025 7. Sayı

sağlamıştır. Böylece Sirâceddin Urmevî’nin Tefsîrü’l-Kurtubî adıyla da bilinen el-Câmi‘
manevi mirası, eserleri ve ilmî birikimi sonraki li-ahkâmi’l-Kur’ân, geniş hacmiyle ilim
nesillere aktarılmıştır. çevrelerinde büyük ilgi gören bir eser olup,
Kurtubî’nin hadis, fıkıh, dil, siyer ve tasavvuf
Kutlu Melek Hatun’un kütüphanesindeki
kitapların bir kısmı günümüze ulaşmış gibi alanlardaki bilgi birikimini yansıtır.
olup, İslam kültür ve bilim tarihi açısından Diğer kitaplarına yer yer atıf yapılmış
değerli bir birikimi temsil etmektedir. Onun olması, Mısır’da yazdığı bilinen bu tefsirin
kütüphanesi, dönemin bilimsel ve entelektüel müellifin son eserleri arasında olduğunu
gelişimini yansıtan bir bilgi merkezi olarak düşündürmektedir. Ahkâm tefsirine ağırlık
kabul edilebilir. verilen bu çalışma, İslam hukukunun temel
kaynaklarından biri olarak kabul edilir. Çeşitli
baskıları yapılmış, medreselerde başucu
Kütüphanede Öne Çıkan Eserler kaynağı olarak kullanılmıştır. 3

I) Yusuf Ağa YEK 4747: el-Câmi‘ li-ahkâmi’l- Kurtubî, bu eseri yazma amacını, Kur’ân-ı
Kur’ân Kerîm’in tefsiriyle ilgili olarak ömrü boyunca
biriktirdiği dil, i‘rab (nahiv/sentaks), kıraat
Ebû Abdillah Şemseddin Muhammed gibi konulardaki önemli bilgileri özlü bir
b. Ahmed b. Ebî Bekir el-Kurtubî’nin şekilde ifade etmek; âyetlerin iniş sebeplerini
(ö.671/1273) Kur’an tefsirine dair kaleme (esbâb-ı nüzûl) ve ahkâm ile ilgili pek çok hadisi
aldığı el-Câmi‘ li-ahkâmi’l-Kur’ân, Kutlu Melek tefsir ilmine kazandırmak; bu rivayetleri ve
Hatun’un kütüphanesindeki en değerli seleften aktarılan görüşleri açıklamak olarak
eserlerden biridir. Bu eser, Kur’an âyetlerini belirtmiştir. 4
fıkhî bakış açısıyla yorumlamakta olup, dil ve
kıraat inceliklerine de yer vermektedir. 214
yapraktan oluşan nüsha, nesih hattıyla Arapça II) Yusuf Ağa YEK 4812, Tevzînü’l-Hâvi
olarak yazılmıştır ve 230x155-165x120 mm.
ölçülerindedir. Eserin istinsah tarihi 596 yılı Kutbüddin Ahmed b. Hasan eş-Şâfiî
olarak kaydedilmiştir. tarafından kaleme alınan Tevzînü’l-Hâvi
isimli eserin 736/1335-36 tarihli bu nüshası,
Bu nüsha, açık kahverengi deri kaplamalı, 158 yaprak ve 17 satırdan oluşmaktadır.
miklepli, şirazeli, şemseli, zencirekli ve Boyutları 175x125 mm ile 125x90 mm arasında
cetvelli olup, Anadolu Selçuklu kitap bölünmüştür. Nesih hatla telif edilen eser,
sanatının zarafetini yansıtır. Cildi sonradan Arap-Nesih usûlü olup abâdîkâğıda yazılmıştır.
tamir görmüş olan eser, Bakara suresinin 57. Kutlu Melek Hatun Medresesi’nden (Dâru’l-
âyetinden başlayıp Nahl suresinin 128. âyetine Huffâz) devredilmiş nüsha, miklepli, şirâzeli,
kadar olan kısmı içeren bir tefsir çalışmasıdır. koyu kahverengi Anadolu Selçuklu dönemi
deri cildi ile dikkat çekmektedir. Söz başları

3 Abdullah Bayram, “Kurtubî’nin Hayatı, İlmî Şahsiyeti ve Tefsirdeki Yeri: Müfessirin Biyografisine Dair Bazı Çalışmaların Eleştirisi
Perspektifinden”, Balıkesir İlahiyat Dergisi5/1 (2019), 90.
4 M. Coşkun, “el-Câmi‘ li-Ahkâmi’l-Kur’ân”, TDV İslâm Ansiklopedisi (Ankara: Türkiye Diyanet VakfıYayınları, 2019), VII, 100-101.

118