Page 154 - Dârülmülk Konya Dergisi 2025 7. Sayı
P. 154
ve ona “Bu dereceye nasıl eriştin?” diye sordu.
“Mevlânâ hazretlerinin iyiliği ve Sultan Veled’in
cenazemde hazır bulunmasıyla” dedi o da.
Bu rüyayı anlatınca Kadı Sirâceddin’in oğlu Kadı
İmâdeddin mürit olduğu gibi iki oğlunu da mürit
yaptı.
Kadı İmâdeddîn hakkında bilgi edindiğimiz
arşiv vesikalarına2 gelince bunlar Fâtih Sultan
Mehmed (ö. 886/1481) ve Sultan II. Bayezid
(ö. 918/1512) dönemlerinde hazırlanmış
vakıf kayıtlarını muhtevidir. Karaman
Kanunnâmesi’nde (Konya Mevlânâ Müzesi,
Öğretmen M. Ferit Uğur Kütüphanesi, 1174)
bu kayıtlarla ilgili aşağıdaki bilgilere yer
verilmektedir:
Vilâyet-i Karaman Sultan Mehmed Hân
zamanında tamam fetholundukda Mevlânâ
Baldırzâde Karaman’ın evkâf ve emlâkini teftişle
emrolunub, ol dahı defter edüb, kapuya teslim etmiş.
Kadı İmâdeddin Ba‘dehu bir yıldan sonra, Sultan Mehmed Hân cem‘i
Dârü’l-Hüffâz’ına
dair 881/1476 tarihli evkâf ve emlâki timara buyurub Karaman’ın dahı
vakıf kaydı, Tapu evkâf ve emlaki timara tasarruf olunmuş. Sonra
ve Kadastro Genel Bâyezîd Hân tahta cülus kıldıklarında Murad Bey
Müdürlüğü Arşivi nâm vilâyet eminini gönderüb mensûh olan evkâf
ve emlâki mukarrer eylemek buyurduklarında ol
dahı varub ol kadîm deftere nazar etmeyüb her kişi
eder. Onun kusurlarına bu sayede bakmazlar da bir yere mülkümdür deyü hüccet gösterdikde mülk
kurtulur ve kurtulmuş rahmetli kullar cümlesinden yazub, Karaman’ın ekser yerlerin emlâk ve evkâf
olur” diye buyurdu Çelebi. Sonra on kere ihlas yazub, bir defter edüb, kapuya göndermiş. Makbûl
suresini okuyup mezarın üzerine üfledi ve “Velileri kılınmış.3
inkâr etmekten daha büyük bir kabahat ve günah
yoktur. Her günah affedilir, ama benden yüz Bu pasajdan zikredilen ilk teftiş raporu, Tapu
çevirmek günahı affedilmez. Tanrı’nın velilerinden ve Kadastro Genel Müdürlüğü Arşivi’nde
yüz çevirmek kâfirliğin ta kendisidir” diye ekledi. muhafaza edilen 81 varaklık evkâf defteri
olmalıdır. 881/1476 tarihinde Fâtih Sultan
(…) Çelebi hazretleri üçüncü gece Kadı Mehmed’in emriyle hazırlandığı kaydedilen
Sirâceddin’in cennette salınarak gezdiğini gördü bu defter 30x23 ebadından olup, her sayfada
2 İbrahim Hakkı Konyalı, Konya Tarihi (Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi, 2007), 489.
3 M. Akif Erdoğdu, “Murad Çelebi Defteri: 1483 Yılında Karaman Vilâyetinde Vakıflar-I”, Tarih İncelemeleri Dergisi XVIII/1 (2003): 121.
152