Page 82 - Dârülmülk Konya Dergisi 2023 1. Sayı

gerçekleşmiştir. bu ticaretten
de bir şekilde
Yüksek tonajları,
önüne ray İmparatorluk
döşendiği sürece olarak fayda
uzak mesafelere sağlamaktır. Bu
taşıyabilen demiryolu hatların en önemli
sistemi, en önemli aktarım noktasında
aktör olarak bu bulunan Konya,
dağıtım içinde bu durumdan en
rolünü almıştır. çok etkilenen
Her türlü mal ve vilayetlerden
ürün en uzak noktalara demiryolu sayesinde olmuştur. Önemli
ulaştırılabilmiştir. Dolayısıyla sanayileşmenin bir tahıl ambarı olan Konya, verimli toprakları
en önemli sembollerinden birisi olarak ile başta Almanlar olmak üzere, İngilizler ve
sağladığı büyük katkılarından dolayı hiç Fransızların hep dikkatini çekmiştir.
şüphesiz demiryolları olarak kabul edilmelidir. Tüm bu Sanayi Devletleri’nin arasındaki iç
çekişmelere rağmen içinde Konya vilayetinin
19. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu için bir
seferberlik dönemidir. Batı’nın içerisine de olduğu Berlin ile Bağdat’ı birbirine
girdiği Sanayi Devrimi karşısında pozisyonunu bağlayan Bağdat Demiryolu, tamamen
korumaya çalışan ve mesafeli duran Osmanlı, Almanların eseridir ve tüm hattın inşaat
demiryolları konusunda aynı düşüncede hiçbir finansmanını Deutsche Bank karşılamıştır.
zaman olmadı. Demiryollarını, İmparatorluk Çünkü Bağdat’a kadar uzanan hat üzerindeki
için gerek stratejik gerekse de ticari olarak bir tüm verimli toprakların mahsullerinin
kurtuluş yolu olarak görmeyi tercih etmiş olan Berlin’e kadar taşınmasının hedeflendiği bu
Saltanat, Anadolu’nun her yerini demir ağlarla hattın yapımı için ayrılan büyük finansman,
örmeyi hedeflemiştir. Bu düşüncenin altında diğer Süper Devletlerin tasarruflarının da
demiryollarının askeri lojistik konusunda üzerindeydi.
da başarılı bir hizmet vermesinin de etkisi Alman İmparatoru Kaizer II. Wilhelm
büyüktür. 1889 ve 1898 yılları olmak üzere iki

Abdülaziz iktidarı ile bir ivme yakalayan defa İstanbul’a gelmiştir. Bu ziyaretler
demiryolu seferberliğinin, sonrasında Osmanlı sonucunda iki ülke arasında yakınlaşmalar
Devleti’nde en fazla yoğunluk kazandığı devir sağlanmış, Alman iş adamlarının ve tüccarların
Sultan II. Abdülhamit dönemi olmuştur. II. Osmanlı İmparatorluğu’nda iş yapma
Abdülhamid’in taht döneminde Beyrut-Şam, hevesleri artmıştır. (Çolak, 2013). Alman-
Afyon-Konya, İstanbul-Eskişehir-Ankara, Osmanlı ilişkilerinin iyileşmesi demiryolu
Eskişehir-Adana-Bağdat ve Adana-Şam-Medine yatırımlarının çapını da büyütmüştür.
hatları inşa edilmiştir. (Hülagü, 2008: 18) Çok hızlı mobilize olma yetisine sahip
Buradaki ana hedef bir anlamda Anadolu Almanlar bahse konu seferleri gerçekleştirmek
üzerinden Batı ile Doğu’yu bağlamak ve için Anadolu demiryolunun yapımını hızlı bir

80