Page 83 - Dârülmülk Konya Dergisi 2023 1. Sayı

şekilde ilerletmeyi başardı. İlk etapta 485 km geri kalan hububat ise başta buğday olmak
ray döşendi ve ilk tren Ocak 1893’te Ankara’ya üzere İstanbul ve çevre halkı ile ordunun
ulaştı. Böylece beklenen seferler başlamış oldu ihtiyaçları için kullanılmıştır (Akbulut, 2010:
(Earle, 1972: 43). Bunun getirdiği güven ve şevk 128). Nitekim 1897 yılında başta Konya olmak
ile 1895 yılında Ankara-Konya hattının yapımı üzere Anadolu, bu hat üzerinden İstanbul’un
da tamamlanırken çok kısa zaman sonra buğday ihtiyacının %92’sini karşılamıştır. Yine
Eskişehir-Konya hattı da kapsama dâhil edildi. Konya ve İç Anadolu’dan İstanbul’a getirilen
Bu hat 1896 yılında tamamlanınca, İstanbul- tahıl, iç piyasadaki fiyatların düşmesine neden
Konya arasında deve kervanlarıyla yapılan olmuş, Rusya ve Bulgaristan’dan buğday alma
20 ilâ 30 gün süren yolculuk 23 saate düştü ihtiyacı ve bağımlılığı büyük ölçüde azalmıştır
(Akbulut, 2010: 128). (A.g.e.: 128).
Bu amaç için ilk etapta Almanların yaptığı Kaçınılmaz yakınlaşma fırsatı ile Almanya,
toplam hat uzunluğu 3373 km’yi bulmuştur. inşaatından sonra da Anadolu Demiryolları’nın
tüm imtiyazlarını bunun gibi sebeplerden
almış ve bu hat Ankara, Eskişehir ve Konya’da
Bağdat Demiryolu Bağlantılı Hatlar üretilen buğdayın Avrupa’ya taşınmasını
(Kaynak: Earle, 1972: 90) kolaylaştırmıştır. Anadolu Demiryolu,
ileride Almanlar’ın imtiyazını alacağı Bağdat
Hat Uzunluk Demiryolu’nun ilk aşamasıdır (A.g.e.: 125).
Osmanlı, bu hattın yapımı karşılığında verdiği
91 km (Tamamlanan ve işletme-
Haydarpaşa - İzmit birçok imtiyazların yanı sıra Almanya’ya
de olan kısım)
Haydarpaşa – Ankara hattı boyunca her iki
yanında 20 km. eninde bir şerit alanı içine
İzmit-Eskişehir 174 km
alan toprak altı zenginliklerin çıkarılması ve
ağaç kesilmesi hakkını vermiştir (A.g.e.: 125).
Eskişehir-Konya 444 km
Ayrıca km. garantisinin teminatı için hatların
geçeceği İzmit, Ertuğrul, Kütahya ve Ankara
Konya-Basra 2264 km
sancaklarının aşar vergileri gösterilmiştir. Bir
anlamda bu topraklarda çalıştırılmak üzere
Şube Hatları 800 km
Osmanlı tarafından demiryolu güzergâhına
Kırım ve Rumeli göçmenleri yerleştirilmiş,
Toplam 3373 km
böylece Almanlar’ın istedikleri nüfus bölgeleri
oluşturulmaya çalışılmıştır (A.g.e.: 125).

Böylece Anadolu Demiryolu’nun ilk kısmının Bu arada Konya’ya uzanan hattın verimli
faaliyete geçmesi ile Konya ve çevresinden çalışmasıyla yola çıkan bir Alman Araştırma
yetişen tarım ürünlerinin Batı’ya nakliyesi Komisyonu, Bağdat demiryolu güzergâhında
olanaklı hale gelmişti. Bu vesileyle Anadolu’da çalışmalarını sonuçlandırmıştı. Komisyonun
yetiştirilen çoğu arpa olmak üzere hububatın raporuna göre bu hat, büyük bir alan kat
yaklaşık dörtte üçü Avrupa’ya ihraç edilmiş, ederek Konya, Karaman, Adana, Hamidiye,

81