Page 245 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı

Bu nedenle, bireyin gelişimi diye Kaynakça
adlandırdığımız şey rûhî yaşamın gelişimidir.
Arasteh, A. Reza ve Sheikh, Enis A. (2008).
Söz konusu psikolojik ve sosyal kişiliğin Tasavvuf: Evrensel Benliğe Giden Yol, “Sufi
oluşturduğu toplumsal bağlardan özgürlüğe, Psikolojisi” içinde, çev. Kemal Sayar. İstanbul:
sosyal kişilikten ilâhî olana doğru her Timaş, s. 53-96.
harekete zihin direnç gösterir; zihin devamlı Cüceloğlu, Doğan. (2010). İnsan ve Davranışı.
gevezelik eder, rahatsızlık verir, aksilikler İstanbul: Remzi Kitabevi.
yapar, ilgimizi çekmek için zayıflıklarımızdan
yararlanır ve etkin metotlar geliştirerek Frager, Robert. (2005). Kalp, Nefs, Ruh, çev.
varlığımızı rahatsız eder. Bu durumda, İbrahim Kapaklıkaya. İstanbul: Gelenek.
gündelik sınırlamaların ötesine geçecek yolu Hökelekli, Hayati. (2008). Psikolojiye Giriş.
bulamadığımız sürece, kişiliğimiz bütünüyle İstanbul: Düşünce Kitabevi.
geçmiş ve gelecekle, duygularla, düşüncelerle, Işıtan, İbrahim. (2020). Sûfî Psikolojisi, Sülemi’ye
fiziksel ihtiyaçlarla ve sefil arzularla yüklü Göre Sûfî Benlik Dönüşümü. Ankara: Divan.
hâlde fiziksel, duyusal tecrübenin sınırları Konevî, Sadreddin. (2002). İlâhî Nefhalar, çev.
içinde hapsedilmiş olarak kalacaktır. Ekrem Demirli. İstanbul: İz.
Sûfî anlayışın ifade ettiği gibi, insana düşen, Özensel, Michaela Mihribân. (2008). Halvette Kırk
kendi öz varlığında zaten planlı hâlde Gün, çev. Petek Budanur Ateş. İstanbul: Kaknüs
bulunan rûhî eğitimi geliştirmektir. İnsanın Yayınları.
geliştirdiği her hareket ve tavır “içkin bir Sülemî, Ebû Abdurrahmân. (2001). Uyûbü’n-nefs ve
bilgiyle eğitilip yönlendirilmiş olduğu” devâühâ, thk. Muhammed es-Seyyid el-Cüleynd.
gerçeğini haykırır. Her insan farklı özellikler Kahire: Dârü Kabâ.
ve eğilimlerle dünyaya gelir fakat bunları
geliştirebilecek aile ve çevre şartlarından Vigne, Jacques. (1993). Eléments de Psychologie
mahrum kalınca kötü deneyimler Spirituelle “Mânevî Psikolojinin Prensipleri”. Paris:
sergilerler. Yanlış öğretim metotları kişinin Albin Michel.
yeteneklerini öldürür. Tasavvuf tedricî Wilcox, Lynn. (2001).Sufizm ve Psikoloji. İstanbul:
gelişme ve içsel hazineyi keşfetme yolu İnsan.
olarak bu yanlış öğrenilmiş alışkanlıkları bir Yılmaz, Hasan Kâmil. (2017). Anahatlarıyla Tasavvuf
bir söküp atmanın yollarını ortaya koyarak ve Tarikatlar. İstanbul: Ensar.
kişiyi ebedî huzura hazırlar. Yzerbyt, Vincent – Schadron, Georges. (2016).

Sadreddin-i Konevî’nin şu duası aslında her Kalıpyargılar ve Sosyal Yargı, çev. İbrahim Işıtan.
şeyi özetler mahiyettedir: “Ey Rabbim! Beni Karabük: Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları
bana bırakma, kayıtlarıma rehin olarak terk Dergisi, c. 5, s. 3, s. 203-243.
etme. Beni özgür kıl ve bütünü ile sana yönelt.
Beni benden al, her şeye ve bana karşı benim
yerimi al. Ateşin alevini söndür, onu nûra çevir.
Beni de nurla bezendir ve onunla tahakkuk ettir.”
(Konevî. (2002), s. 58).

243